Trong lịch sử đấu tranh hào hùng của dân tộc Việt Nam, có những con người mà tên tuổi của họ đã trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước và ý chí kiên cường. Một trong những người con ưu tú đó chính là La Văn Cầu. Vậy, La Văn Cầu là ai? Hãy cùng chúng tôi đi sâu khám phá về cuộc đời và hành động phi thường của người anh hùng vũ trang nhân dân này tại bài viết dưới đây.
La Văn Cầu là ai?
La Văn Cầu sinh vào năm 1932 với tên khai sinh Sầm Phúc Hướng, thuộc dân tộc Tày, có quê quán tại xã Phong Nặm, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
Ông là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, mang trên vai quân hàm Đại tá. Trong số những cá nhân xuất sắc, ông vinh dự là một trong bảy người được Chủ tịch Hồ Chí Minh trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân tại Đại hội chiến sĩ thi đua toàn quốc lần thứ nhất. Ông từng đảm nhiệm vai trò Ủy viên trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ngay từ khi còn tại thế, tên tuổi La Văn Cầu đã được vinh danh bằng việc đặt cho các trường học và đường phố trên khắp Việt Nam.
Sự nghiệp đấu tranh chống Pháp của La Văn Cầu
Sau khi đã biết La Văn Cầu là ai, ta hãy cùng khám phá về hành trình tham gia kháng chiến chống Pháp của ông.
Năm 1948 đánh dấu bước ngoặt trong cuộc đời La Văn Cầu khi ông gia nhập Đại đội 671, một đơn vị vũ trang địa phương thuộc lực lượng Việt Minh tại Cao Bằng (thời điểm đó, quân đội này mang tên gọi Quân đội Quốc gia Việt Nam, sau này, vào năm 1950, đổi tên thành Quân đội nhân dân Việt Nam). Hai năm sau, vào năm 1950, La Văn Cầu vinh dự được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương.
Trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp, từ năm 1948 đến 1952, người chiến sĩ La Văn Cầu đã trực tiếp tham gia 29 trận đánh lớn nhỏ. Đặc biệt, trong một trận phục kích diễn ra trên tuyến đường Bông Lau – Lũng Phầy ở Cao Bằng vào năm 1949, ông đã thể hiện tinh thần xung phong quả cảm, một mình tiêu diệt gọn toán lính Pháp trên chiếc xe tăng địch, sau đó nhanh chóng leo lên xe và sử dụng chính khẩu súng trên xe để tiêu diệt thêm 10 tên lính Pháp khác.
Bước sang năm 1950, trong chiến dịch Biên giới mà đỉnh cao là trận Đông Khê, La Văn Cầu đảm nhiệm vai trò chỉ huy tổ có nhiệm vụ phá hủy hàng rào phòng ngự của địch, mở đường tiến công cho các đơn vị chủ lực phía sau. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, ông không may bị trúng đạn, phần cánh tay phải bị dập nát nghiêm trọng.
Vượt lên trên nỗi đau tột cùng, La Văn Cầu đã cắn răng nhờ đồng đội sử dụng lưỡi lê để cắt bỏ phần cánh tay bị thương, kiên cường tiếp tục chiến đấu. Chỉ với một tay trái còn lại, ông ôm chặt khối thuốc nổ, dũng cảm đánh mở đường, tạo điều kiện thuận lợi cho các lực lượng khác tiến lên đánh chiếm thành công đồn địch.
Ông hồi tưởng lại những giây phút sinh tử ấy: “Tổ chúng tôi có 5 người, tôi là người chỉ huy. Đó là lần đầu tiên đơn vị chúng tôi thực hiện nhiệm vụ đánh bộc phá – chúng tôi là đơn vị bộc phá đầu tiên của ta. Bộc phá lúc đó rất khan hiếm, vì vậy tôi đã nảy ra ý tưởng táo bạo là sử dụng mìn thu được của địch để phá hàng rào của chúng”.
“Thời điểm đó, đạn địch trút xuống như mưa bão, nhưng tất cả chúng tôi đều một lòng quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao. Dù bị thương, không ai dám hé răng kêu đau vì sợ ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu của đồng đội”.
Chỉ đến khi không thể gắng gượng được nữa, họ mới khẽ nói: ‘Chúng tôi bị thương nặng rồi, không thể tiếp tục chiến đấu được nữa. Các anh hãy cố gắng hoàn thành nhiệm vụ và trả thù cho chúng tôi nhé.’ Khi chúng tôi chỉ còn cách lô cốt địch khoảng 15 mét, thêm hai đồng đội nữa của tôi trúng đạn và anh dũng hy sinh. Ôm chặt vĩnh biệt các anh, lòng tôi trào dâng một nỗi căm hờn giặc sâu sắc, quyết tâm phải trả thù cho các anh và hoàn thành nhiệm vụ đến cùng.”
Giọng ông nghẹn lại khi kể tiếp: “Một viên đạn đã găm vào cánh tay phải và một viên khác sượt qua má phải của tôi. Lúc đó, tôi tưởng mình đã chết, nên cố gắng hết sức hô vang ‘Hồ Chủ tịch muôn năm! Việt Nam độc lập muôn năm!’. Khi tỉnh lại, nửa người bên phải của tôi đã tê liệt, cánh tay phải thì lủng lẳng, còn má phải thì đã mất một phần”.
“Nhưng nghĩ đến nhiệm vụ vẫn còn dang dở, tôi gắng gượng ngồi dậy tìm gói bộc phá, dù lúc này việc di chuyển vô cùng khó khăn. Tôi quay xuống tìm đồng đội và nhờ họ chặt giúp cánh tay bị thương để có thể tiếp tục chiến đấu. Quả bộc phá nặng đến 12 kg, nhưng bằng tay trái, tôi vẫn đủ sức để mang theo”.
“Khi vượt qua hào giao thông thứ ba, do sức lực đã cạn kiệt, tôi lại bị hụt chân một lần nữa. Trong khi đó, tiếng súng liên thanh của địch vẫn rền vang, từ các lỗ châu mai, đạn địch bắn ra liên tục – ở dưới hào giao thông, tôi đã quá mệt mỏi”.
“Nhưng nhớ đến lời dặn dò của Ban Chỉ huy về việc phải phá bằng được lô cốt này, vì Đông Khê là một vị trí chiến lược vô cùng quan trọng, có nhiệm vụ bảo vệ tuyến đường số 4. Lô cốt này còn khống chế đường Thất Khê và yểm trợ cho bốt Cam Vây. Nếu không phá được lô cốt này, quân ta sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiến công. Nghĩ đến đó, tôi lại cảm thấy một nguồn sức mạnh trỗi dậy, quyết tâm xách quả bộc phá và lao lên”.
“Tôi tiếp cận gần chân lô cốt địch, men theo lỗ châu mai, chờ đợi thời điểm địch thay băng đạn. Khi tiếng súng của địch tạm ngưng, tôi lập tức xông lên, nhét quả bộc phá vào lỗ châu mai. Lính địch ở bên trong đã dùng báng súng đẩy quả bộc phá ra hai lần”.
“Lần đầu, do tay tôi yếu, không thể đẩy sâu vào được nên địch đã đẩy ra. Thấy vậy, tôi nảy ra một ý nghĩ táo bạo là dùng chân để đẩy quả bộc phá vào. Lần này, nhờ sức mạnh của đôi chân, quả bộc phá đã được đẩy sâu vào bên trong, bịt kín lỗ châu mai, khiến địch không thể đẩy ra được nữa”.
“Nhanh chóng lùi ra xa lô cốt khoảng mười đến mười lăm mét, tôi giật nụ xòe. Một tiếng nổ long trời lở đất vang lên. Tôi bị sức ép của vụ nổ làm choáng váng trong vài phút. Khi tỉnh lại, lô cốt địch đã hoàn toàn tan hoang, chỉ còn lại một đống gạch vụn trắng xóa. Trong tầm mắt tôi, bóng dáng các chiến sĩ xung kích đang từng đợt, từng đợt lao vào vị trí Đông Khê. Lúc đó, tôi cảm thấy một niềm vui sướng tột cùng vì cuối cùng đã trả thù được cho bốn người đồng đội thân yêu trong tổ của mình.”
Trong thời gian dưỡng thương sau trận đánh ác liệt, La Văn Cầu đã tranh thủ học tập văn hóa và chính trị. Sau khi bình phục, ông tiếp tục gắn bó với quân đội, đảm nhiệm công việc của một cán bộ tuyên huấn, chuyên trách công tác thanh niên.
Đến năm 1983, do hoàn cảnh gia đình, ông Cầu được điều chuyển về Hà Nội và công tác tại Tổng cục Chính trị. Một thời gian sau, ông chuyển về công tác tại Bảo tàng Quân đội, đảm nhiệm công tác cán bộ. Ngày 1 tháng 8 năm 1996, La Văn Cầu chính thức nghỉ hưu theo chế độ.
Sau khi rời quân ngũ, người anh hùng La Văn Cầu vẫn tích cực tham gia các hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ông đã đảm nhiệm chức vụ Ủy viên trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của đất nước.
Hàng loạt danh hiệu quý giá của quân nhân La Văn Cầu
Bên cạnh thắc mắc La Văn Cầu là ai, nhiều người cũng thắc mắc về những danh hiệu trong quá khứ của ông.
Với những chiến công hiển hách trong các trận chiến, vào ngày 19 tháng 5 năm 1952, ông La Văn Cầu, lúc bấy giờ là tiểu đội phó thuộc Trung đoàn 174, Đại đoàn 316, đã vinh dự được Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trao tặng danh hiệu cao quý Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Cũng trong năm đó, cụ thể là ngày 10 tháng 8 năm 1952, ông tiếp tục được vinh danh Anh hùng thi đua ái quốc theo Sắc lệnh số 107-SL.
Sự nghiệp quân đội của ông phát triển với việc được phong hàm Đại tá vào năm 1985. Bên cạnh đó, ông còn được trao tặng nhiều huân chương cao quý như Huân chương Quân công hạng nhì, hạng ba và Huân chương Kháng chiến hạng nhất, ghi nhận những đóng góp to lớn của ông cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Câu chuyện về cuộc đời đầy oanh liệt của La Văn Cầu đã từng được đưa vào trang sách giáo khoa tiểu học Việt Nam, trở thành nguồn cảm hứng cho bao thế hệ học sinh. Tên của ông còn được trân trọng đặt cho nhiều trường học và các tuyến đường tại nhiều địa phương trên cả nước, tiêu biểu như ở Thủ đô Hà Nội, phường Thắng Tam (thành phố Vũng Tàu), thành phố Nam Định và thị trấn Nam Sách (huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương).
Một điều đặc biệt và hiếm thấy không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới là ông đã được đặt tên đường khi vẫn còn sống. Bản thân ông Cầu bày tỏ sự vinh dự sâu sắc về điều này. Tuy nhiên, ông cũng không khỏi băn khoăn khi nhiều người lầm tưởng ông đã qua đời khi biết đến con đường mang tên mình.
Năm 2019, những đóng góp và phẩm chất cao đẹp của ông tiếp tục được ghi nhận khi ông được vinh danh là công dân thủ đô ưu tú tại Hội nghị biểu dương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt tiêu biểu diễn ra vào ngày 5 tháng 11 năm 2019.
Hiện tại, ở tuổi 93, Đại tá La Văn Cầu đang tận hưởng cuộc sống bình dị bên cạnh người vợ hiền hậu, đảm đang. Khi sức khỏe cho phép, ông vẫn tự tay chăm sóc cây cối, dọn dẹp nhà cửa và dành thời gian đọc báo, theo dõi tin tức, trò chuyện cùng người bạn đời tri kỷ.
Xem thêm: Vợ Victor Vũ Là Ai? Hậu Phương Chu Toàn Của Nam Đạo Diễn
Như vậy, thắc mắc La Văn Cầu là ai đã có câu trả lời chi tiết bên trên. Hành động chặt tay đầy quả quyết của ông đã đi vào lịch sử như một minh chứng cho tinh thần “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Câu chuyện về La Văn Cầu sẽ mãi mãi là nguồn động lực to lớn, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và truyền thống yêu nước nồng nàn trong mỗi người dân Việt Nam.
