Trong giới công nghệ Việt Nam, Phạm Kim Long là một cái tên không thể không nhắc đến. Ông chính là người đã tạo ra Unikey – bộ gõ tiếng Việt miễn phí được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc và cả quốc tế. Không chỉ mang đến một công cụ gõ đơn giản, tiện lợi, Unikey còn trở thành một phần không thể thiếu trong công việc và học tập của hàng triệu người Việt Nam. Vậy Phạm Kim Long là ai? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây!
Phạm Kim Long là ai?
Ông Phạm Kim Long sinh năm 1973, theo học tại lớp chuyên toán của trường Hà Nội – Amsterdam. Tiếp nối hành trình học tập, ông đã trở thành sinh viên của khoa Toán Tin, thuộc trường Đại học Bách khoa Hà Nội, trong giai đoạn từ năm 1991 đến 1996. Kết thúc chương trình học, ông đã xuất sắc tốt nghiệp loại giỏi với luận văn có tựa đề “Quản lý hệ thống thông tin môi trường với các công cụ của Oracle”.

Cha đẻ của phần mềm Unikey – Phạm Kim Long
Sau khi đã biết Phạm Kim Long là ai, ta hãy cùng tìm hiểu về quá trình dựng xây UniKey, một phần mềm gõ tiếng Việt quen thuộc.
Ý tưởng này bắt nguồn từ ý tưởng của ông Phạm Kim Long vào năm 1994. Khi đó, ngôn ngữ lập trình Assembly còn thịnh hành, và ông Long đã bắt đầu dự án với tên gọi TVNBK. Ý tưởng này xuất phát từ một cuộc thi nhỏ giữa các sinh viên Đại học Bách Khoa, với mục tiêu tạo ra bộ gõ tiếng Việt trên DOS có dung lượng nhẹ nhất. Kết quả là một ứng dụng chỉ nặng vỏn vẹn 2KB.
Vào thời điểm đó, khái niệm công nghệ thông tin tại Việt Nam còn khá mới mẻ. Mãi đến sau này, hệ điều hành Windows mới xuất hiện, và internet cũng chỉ mới đến Việt Nam vào năm 1997. Việc truy cập internet qua đường dây điện thoại bàn rất tốn kém, do đó, các phần mềm có dung lượng nhỏ gọn luôn được ưu tiên.
Chính bộ gõ tiếng Việt trên DOS 2KB này đã trở thành nền tảng cho sự ra đời của Unikey, một bộ gõ tiếng Việt vô cùng thành công sau này.
Sau khi tốt nghiệp Đại học Bách Khoa với thành tích xuất sắc, ông Phạm Kim Long đã sang Cộng hòa Séc để học nghiên cứu sinh tại Đại học Kĩ thuật Praha. Cuộc sống xa nhà và lịch học dày đặc đã khiến ông chỉ có thể dành thời gian rảnh để phát triển một bộ gõ trên Windows mang tên “LittleVnKey”. Tuy nhiên, phần mềm này chỉ được ông sử dụng cá nhân và chia sẻ với một số bạn bè, và chưa hỗ trợ Unicode.
Đến năm 2000, khi Microsoft bắt đầu tích hợp bộ giải mã ngôn ngữ Unicode vào Windows, nhu cầu về một bộ gõ tiếng Việt hoàn chỉnh trở nên cấp thiết trong cộng đồng IT Việt Nam. Trong khi đó, phần mềm Vietkey duy nhất có sẵn trên thị trường lại không được cung cấp miễn phí. Vào thời điểm này, ông Long đang thực hiện luận án và gặp khó khăn trong việc tìm kiếm đề tài. Ông đã lên Diễn đàn tin học VNN (tiền thân của Vietnamnet) để tìm kiếm thông tin.
Tại diễn đàn, các thành viên đang thảo luận sôi nổi về việc Windows hỗ trợ Unicode tiếng Việt. Đặc biệt, có rất nhiều câu hỏi liên quan đến việc “crack” Vietkey để sử dụng miễn phí. Điều này đã thôi thúc ông Long tiếp tục hoàn thiện bộ gõ tiếng Việt của mình.
Chỉ trong ba ngày, ông Kim Long đã hoàn thành việc thiết kế và mã hóa, cho ra mắt chương trình hỗ trợ Unicode đầu tiên của mình trên các diễn đàn. Tuy nhiên, để phần mềm trở nên hoàn thiện hơn lại là một quá trình dài.
“Cha đẻ” của Unikey đã nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp, cả tích cực lẫn tiêu cực. Ông đã ghi nhận tất cả các ý kiến này, thậm chí còn gửi email để bày tỏ lòng biết ơn đến những người đã đóng góp. Cuối năm 2000, ông Phạm Kim Long chính thức giới thiệu phiên bản Unikey hoàn chỉnh, hỗ trợ Unicode.
Chỉ một năm sau khi ra mắt, Unikey đã tạo được dấu ấn đáng kể trong lĩnh vực công nghệ Việt Nam. Khi phần mềm này trở thành một công cụ không thể thiếu trên hầu hết các máy tính tại Việt Nam, ông Phạm Kim Long đã quyết định công bố mã nguồn mở của Unikey. Hành động này đã khiến ông phải đối mặt với một số chỉ trích từ những người đang kinh doanh các phần mềm thương mại.
Đến năm 2006, Apple đã liên hệ với ông Phạm Kim Long để được phép tích hợp lõi Unikey vào tất cả các sản phẩm macOS và iOS của mình. Nhờ đó, ngày nay, người dùng có thể dễ dàng sử dụng tiếng Việt trên iPhone, iPad, Mac và MacBook.

Quá trình làm việc cùng 2 công ty ‘kỳ lân’ tại Việt Nam của Phạm Kim Long
Bên cạnh thắc mắc Phạm Kim Long là ai, nhiều người cũng tò mò về quá trình làm việc của ông tại 2 công ty ‘kỳ lân’ của Việt Nam.
Sau 10 năm học tập và làm việc tại Cộng hòa Séc, ông Phạm Kim Long đã trở về Việt Nam và nhanh chóng gia nhập vào nhiều công ty công nghệ nổi tiếng như IBM Việt Nam, FPT Telecom và VNG, nơi ông đảm nhiệm vị trí Giám đốc Zalo AI.
Sau 8 năm làm việc tại VNG, vào đầu năm 2022, ông Phạm Kim Long chuyển sang MoMo và tham gia vào Hội đồng AI (AI Committee) với vai trò Giám đốc Nghiên cứu & Phát triển AI. Tại đây, ông phụ trách các nhóm nghiên cứu chuyên sâu về xử lý ngôn ngữ tự nhiên và thị giác máy tính.
Chia sẻ về hành trình mới tại MoMo với Người đồng hành vào tháng 5/2022, ông Long cho biết lĩnh vực fintech hoàn toàn mới mẻ đối với mình. Tuy nhiên, ông bị thu hút bởi MoMo vì dịch vụ của nền tảng này gắn liền với nhiều khía cạnh trong cuộc sống của con người.
Trong sự nghiệp phát triển các ứng dụng phần mềm, bên cạnh UniKey, ông Phạm Kim Long và các cộng sự tại VNG đã cho ra mắt Laban Key. Ứng dụng này dành cho thiết bị di động, hỗ trợ nhập liệu tiếng Việt dựa trên mã nguồn mở của UniKey.
Được ra mắt vào năm 2013, Laban Key liên tục nằm trong top các ứng dụng tiện ích được tải về nhiều nhất trên Google Play Store, với 500.000 người dùng vào tháng 3/2014 và được cung cấp miễn phí. Ứng dụng này tương thích với cả smartphone và máy tính bảng, có giao diện thân thiện và dễ sử dụng, kế thừa thiết kế từ Unikey.
Tầm nhìn của ông Long đối với Laban Key là đưa ứng dụng này trở thành một công cụ nhập liệu phổ biến trên thiết bị di động, tương tự như vị thế của Unikey trên máy tính để bàn.
Trong suốt sự nghiệp của mình, kể từ khi bắt đầu với Unikey, “cha đẻ” của bộ gõ quốc dân này luôn hướng đến việc tạo ra những sản phẩm phục vụ cộng đồng, với mong muốn đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghệ Việt Nam.

Xem thêm: QNT Là Ai? Nam Streamer Với Khả Năng Làm Nhạc Cực Đỉnh
Phạm Kim Long là ai chúng ta đều đã có câu trả lời. Hành trình của ông không chỉ là câu chuyện về một cá nhân tài năng, mà còn là minh chứng cho tinh thần cống hiến và khát vọng đóng góp cho cộng đồng. Từ việc tạo ra một công cụ thiết yếu như Unikey, đến những bước tiến trong lĩnh vực AI và fintech, ông Long đã và đang tiếp tục truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ trong ngành công nghệ Việt Nam.