Bức ảnh ngọn lửa bao trùm một nhà sư ngồi bất động trên đường phố Sài Gòn năm 1963 đã trở thành một trong những hình ảnh mang tính biểu tượng nhất của thế kỷ 20. Vị hòa thượng ấy là Thích Quảng Đức, một con người bình dị đã chọn một hành động phi thường để gióng lên tiếng nói phản đối sự bất công và đàn áp tôn giáo dưới chế độ Ngô Đình Diệm. Vậy, Thích Quảng Đức là ai? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết tại bài viết dưới đây.
Thích Quảng Đức là ai?
Năm 1897, tại làng Hội Khánh, quận Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa, miền Trung Việt Nam, một bé trai tên Lâm Văn Tuất đã chào đời trong một gia đình có bảy người con. Cậu bé ấy sau này được biết đến với pháp danh Thích Quảng Đức, pháp tự Hành Pháp. Cha của ông là cụ Lâm Hữu Ứng và mẹ là cụ bà Nguyễn Thị Nương.
Hành trình xuất thân tu tập của hoà thượng Thích Quảng Đức
Sau khi đã biết Thích Quảng Đức là ai, ta hãy cùng khám phá về quá trình tu tập của ông.
Vào năm bảy tuổi, vị cao tăng này đã quyết định rời bỏ cuộc sống thế tục để theo học Phật pháp dưới sự dìu dắt của Hòa thượng Thích Hoằng Thâm, người vừa là thầy truyền giới vừa là cậu ruột của ngài. Được Hòa thượng Hoằng Thâm chính thức nhận làm con, ngài mang pháp danh Nguyễn Văn Khiết.
Đến tuổi 15, vị sư trẻ thụ giới Sa di, và khi tròn hai mươi tuổi, ngài thọ Tỳ kheo giới. Sau khi hoàn thành việc thụ giới, ngài tìm đến một ngọn núi ở Ninh Hòa để thực hành tịnh tu trong vòng ba năm, hoàn toàn đoạn tuyệt mọi giao tiếp với thế giới bên ngoài.
Kết thúc khóa tu, ngài rời núi, bắt đầu hành trình truyền bá Phật pháp. Trong hai năm đầu tiên, ngài thực hành hạnh đầu đà, một mình với chiếc bình bát đi khất thực khắp nơi để gieo duyên lành cho chúng sinh. Sau hai năm thực hành viên mãn, ngài trở về nhập thất tại chùa Sắc tứ Thiên An ở Ninh Hòa, gần thành phố Nha Trang.
Năm 1932, khi Hội An Nam Phật học được thành lập, Đại lão Hòa thượng Hải Đức đã đích thân đến nơi ngài đang tịnh tu để thăm hỏi và mời ngài đảm nhận vai trò Chứng minh Đạo sư cho Chi hội Phật giáo Ninh Hòa trong ba năm. Sau đó, ngài được giao phó trọng trách Kiểm Tăng trong tỉnh Khánh Hòa.
Trong suốt thời gian hoằng dương Phật pháp tại các tỉnh miền Trung, Hòa thượng Quảng Đức đã góp phần xây dựng mới hoặc trùng tu tổng cộng mười bốn ngôi già lam.
Năm 1934, ngài rời Khánh Hòa, hướng về miền Nam để tiếp tục sứ mệnh bảo vệ và phát triển Chánh pháp. Hòa thượng đã đi khắp các tỉnh thành phía Nam để giáo hóa chúng sinh. Ngài cũng từng có hai năm ở Campuchia để nghiên cứu và học hỏi kinh điển theo truyền thống Phật giáo Theravada.
Tương tự như ở miền Trung, trong hai mươi năm hành đạo tại miền Nam, ngài đã khai hoang và trùng tu mười bảy ngôi tự viện.
Như vậy, tổng cộng, ngài đã có công lao to lớn trong việc kiến tạo hoặc tái thiết ba mươi mốt ngôi chùa. Ngôi chùa cuối cùng mà ngài trụ trì là chùa Quan Thế Âm, tọa lạc tại số 68 Nguyễn Huệ, quận Phú Nhuận, Gia Định (ngày nay, con đường này vinh dự mang tên ngài).
Ngoài ra, ngài đã từng đảm nhiệm chức vụ Phó Trị sự và Trưởng ban Nghi lễ của Giáo Hội Tăng già Nam Việt trong một khoảng thời gian khá dài. Trước đó, theo lời thỉnh cầu của Ban Trị sự, ngài có một thời gian nhận trụ trì chùa Phước Hòa, trụ sở ban đầu của Hội Phật học Nam Việt. Khi trụ sở này chuyển về chùa Xá Lợi, ngài đã xin lui về để có thêm thời gian chuyên tâm tu tập.
Xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức được đưa về Việt Nam Quốc Tự
Bên cạnh thắc mắc Thích Quảng Đức là ai, nhiều người cũng tò mò về việc gần đây trái tim hoà thượng Thích Quảng Đức được đừa về Sài Gòn.
Ban tổ chức sự kiện Đại lễ Phật đản – Vesak Liên Hợp Quốc năm 2025 thông báo rằng di vật trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức, vốn được lưu giữ tại kho của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh, sẽ được chuyển về Việt Nam Quốc Tự, địa chỉ số 242-244 đường 3/2, quận 10, vào khoảng 6 giờ sáng ngày 3 tháng 5.
Cùng ngày, bắt đầu từ 13 giờ 30 phút, các chư tăng, ni, Phật tử và người dân có thể đến chiêm ngưỡng xá lợi trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức. Tuy nhiên, vào buổi chiều ngày 5 tháng 5, chùa sẽ tạm ngừng đón khách để ban tổ chức dành thời gian tiếp đón các vị lãnh đạo từ các phái đoàn Phật giáo quốc tế tham dự Đại lễ Vesak.
Vào lúc 8 giờ sáng ngày 11 tháng 5, ban tổ chức sẽ tiến hành nghi lễ an vị vĩnh viễn xá lợi trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức tại tháp Đa Bảo nằm trong khuôn viên Việt Nam Quốc Tự.
Để công tác tổ chức được chu đáo, ban tổ chức khuyến khích Phật tử và người dân có nhu cầu chiêm bái xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức thực hiện đăng ký trước thông qua hình thức trực tuyến hoặc đăng ký trực tiếp tại chùa. Đồng thời, ban tổ chức cũng thông báo rằng không thu bất kỳ khoản phí nào, không nhận vòng hoa hay lễ vật cúng dường, nhằm đảm bảo sự tôn nghiêm và yêu cầu trang phục phù hợp khi đến viếng.
Vào ngày 11 tháng 6 năm 1963, Hòa thượng Thích Quảng Đức đã tự thiêu bằng xăng tại giao lộ giữa đại lộ Phan Đình Phùng và đường Lê Văn Duyệt (nay là ngã tư Nguyễn Đình Chiểu – Cách Mạng Tháng Tám) ở Sài Gòn. Hành động này nhằm phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của chính quyền Ngô Đình Diệm, diễn ra trước sự chứng kiến của hàng nghìn người dân và Phật tử.
Lời cuối cùng của Ngài trước khi viên tịch là lời nhắn gửi trang trọng đến Tổng thống Ngô Đình Diệm, kêu gọi ông hãy dùng lòng nhân ái, từ bi đối đãi với người dân và thực thi chính sách bình đẳng tôn giáo để giữ vững sự trường tồn của đất nước.
Ngài cũng tha thiết kêu gọi toàn thể chư Thượng tọa, Đại đức Tăng Ni và Phật tử hãy đoàn kết, đồng lòng và hy sinh để bảo vệ đạo Phật.
Mặc dù Ngài đã ra đi, hình ảnh cao đẹp của Ngài vẫn khắc sâu trong tâm khảm của những người con Phật. Sự hy sinh cao cả của Ngài đã gây xúc động sâu sắc trong mọi tầng lớp xã hội, trở thành một tấm gương sáng cho cộng đồng Phật giáo trên toàn thế giới.
Sau khoảng 15 phút tĩnh tại thiền định giữa ngọn lửa, nhục thân của Hòa thượng Thích Quảng Đức được đưa về chùa Xá Lợi để cử hành tang lễ, sau đó được chuyển đến Đài hỏa táng An dưỡng địa ở Phú Lâm (Sài Gòn) để hỏa táng. Điều kỳ diệu là sau khi nhục thân đã hóa thành tro, trái tim của Ngài vẫn còn nguyên vẹn.
Trái tim bất diệt đó sau đó được đưa trở lại lò thiêu trong nhiều giờ nhưng vẫn không bị thiêu rụi, mà trở thành một khối rắn chắc như đá, giữ nguyên hình dáng ban đầu. Chư tôn đức trong Ủy ban Liên phái Bảo vệ Phật giáo đã quyết định cung nghinh trái tim bất hoại của Bồ tát về chùa Xá Lợi để tôn thờ. Về sau, xá lợi trái tim của Bồ tát Thích Quảng Đức được chuyển về Việt Nam Quốc Tự và được bảo quản tại Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP Hồ Chí Minh.
Trước thềm Đại lễ Phật Đản năm 1964, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã tôn vinh Hòa thượng Thích Quảng Đức là một vị Bồ tát. Tại TP Hồ Chí Minh, chính quyền thành phố và Thành hội Phật giáo TP HCM đã khánh thành công viên tượng đài Bồ tát Thích Quảng Đức vào ngày 18 tháng 9 năm 2010, ngay tại nơi Ngài đã tự thiêu. Tên của Ngài cũng được đặt cho một tuyến đường thuộc quận Phú Nhuận.
Xem thêm: Đạo Diễn Victor Vũ Là Ai? Cha Đẻ Của Nhiều Phim Triệu Đô
Như vậy, thắc mắc đạo diễn Thích Quảng Đức là ai đã có lời đáp. Hình ảnh ngọn lửa tự thiêu thân của ông đã vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ và văn hóa, lay động lương tri của nhân loại và góp phần thay đổi dòng chảy lịch sử Việt Nam. Thích Quảng Đức không chỉ là một nhà sư, mà còn là biểu tượng cho tinh thần bất khuất và khát vọng hòa bình của dân tộc.
